พระศรีอาริยเมตไตร วัดไลย์ อ.ท่าวุ้ง จ.ลพบุรี

พระศรีอาริยเมตไตร วัดไลย์ อ.ท่าวุ้ง จ.ลพบุรี

คอลัมน์ เดินสายไหว้พระ

ขอขอบคุณข้อมูลดีๆจาก ผู้จัดการออนไลน์

"พระศรีอริยเมตไตรย" ประดิษฐานวัดไลย์ ต.เขาสมอคอน อ.ท่าวุ้ง จ.ลพบุรี มีพุทธลักษณะศิลปะรัตนโกสินทร์ ปางมารวิชัย ขนาดหน้าตักกว้าง 92 เซนติเมตร สูง 107 เซนติเมตร วัสดุสำริดลงรักปิดทอง

ทั้งนี้ วัดไลย์เป็นวัดเก่าแก่อย่างยิ่งวัดหนึ่งของจังหวัดลพบุรี ตั้งอยู่ริมแม่น้ำบางขาม สันนิษฐานกันว่าสร้างขึ้นตั้งแต่แรกตั้งกรุงศรีอยุธยาหรืออาจถึงสมัยสุโขทัย วัดนี้มีศิลปวัตถุที่น่าดูน่าชมหลายสิ่ง อาทิ พระวิหารเก้าห้องที่เก่าแก่พอกับวัดและมีลวดลายปูนปั้นที่ยังงดงามสมบูรณ์อยู่จนปัจจุบัน

แต่สิ่งที่ทำให้วัดไลย์เป็นที่รู้จักกันมากเห็นจะได้แก่ รูปหล่อพระศรีอาริย์ หรือพระศรีอริยเมตไตรย ซึ่งหล่อแบบพุทธสาวก คือ ศีรษะโล้น ไม่มีเปลวรัศมี ลักษณะคล้ายมนุษย์สามัญนั่งขัดสมาธิคล้ายปางมารวิชัย

ตามตำนาน เล่าว่า ได้หล่อขึ้นแทนองค์พระศรีอริยเมตไตรยซึ่งได้เคยจุติลงมาเกิดในท้องถิ่นและบวชอยู่ ณ วัดไลย์แห่งนี้ หลังจากที่ได้บำเพ็ญกิจแห่งพุทธศาสนาจนบริบูรณ์แล้วก็ดับขันธ์กลับสู่ภพภูมิสวรรค์ชั้นดุสิต

ชาวบ้านทั้งหลายมีความโศกเศร้าเสียใจอาลัยในพระศรีอาริย์เป็นอย่างยิ่งจึงร่วมใจกันสร้างรูปเหมือนของท่านไว้สักการะแทนสืบมา

รูปหล่อพระศรีอาริย์ที่ปรากฏอยู่ทุกวันนี้ เป็นรูปสร้างใหม่ขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 5 เนื่องจากเกิดไฟป่าไหม้พระวิหาร รูปพระศรีอาริย์ชำรุดมาก พระบาทสมเด็จพระ จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดให้ส่งมายังกรุงเทพฯ เพื่อให้พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระ องค์เจ้าประดิษฐวรการทรงซ่อมสร้างขึ้นใหม่ส่วนรูปเดิมนั้นกล่าวกันว่าสร้างในสมัยพระเจ้าปราสาททอง ซึ่งเป็นพระมหากษัตริย์ที่มีพระราชศรัทธาสร้างรูปพระศรี อาริย์ไว้หลายรูป และนัยว่ารูปพระศรีอาริย์ ในรุ่นเดียวกันยังหาดูได้ที่วัดในพระนคร ศรีอยุธยาอีกสองวัด คือ วัดชุมพลนิกายาราม อำเภอบางปะอิน และวัดใหม่ อำเภอนครหลวง

พระศรีอาริย์ เป็นปูชนียวัตถุที่สำคัญของวัดไลย์และเป็นที่เคารพนับถือของชาวบ้านท่าวุ้งและท้องถิ่นใกล้เคียงอย่างยิ่งมาเป็นเวลานับร้อยปี งานแห่พระศรีอาริย์ที่จัดขึ้นในวันขึ้น 14 ค่ำ เดือน 6 ของทุกปี จะเป็นงานที่ยิ่งใหญ่และแสดงออกซึ่งความร่วมใจของคนท้องถิ่นอย่างแท้จริง

วัดไลย์กำหนดงานนมัสการพระศรีอาริย์เป็นประจำปีละ 3 ครั้ง

ครั้งที่ 1 วันขึ้น 14 ค่ำ ถึง แรม 1 ค่ำ เดือน 3

ครั้งที่ 2 วันขึ้น 14 ค่ำ ถึง แรม 1 ค่ำ เดือน 6 โดยเฉพาะวันขึ้น 14 ค่ำ จะมีประเพณีแห่พระศรีอาริย์ตั้งขบวนแห่จากวัดราว 9 นาฬิกา แห่ไปตามถนนสายบางงา-บ้านหมี่ไปหยุดที่วัดท้องคุ้ง บ้านหมี่ ระยะทางราว 5 กิโลเมตร แล้วแห่กลับ ถึงวัดราว 15 ถึง 16 นาฬิกา

ครั้งที่ 3 วันแรม 4 ค่ำ ถึงแรม 6 ค่ำ เดือน 11

นับว่าเป็นประเพณีเทศกาลที่เก่าแก่ที่สุดที่คณะกรรมการจัดให้มีมาแต่ครั้งโบราณกาล ไม่เคยมีการเปลี่ยนแปลง

พระศรีอริยเมตไตรย เป็นปูชนีย์ที่สำคัญยิ่งของชาวลพบุรีและประชาชนคนทั่วไป คณะกรรมการและเจ้าอาวาสวัดจะจัดให้แห่และอัญเชิญรูปหล่อของพระศรีอาริย์นี้ให้สาธุชนได้สักการบูชา

ปัจจุบัน พระศรีอริยเมตไตรย ประดิษ ฐานอยู่ที่มณฑป ง่ายต่อการที่ประชาชนจะเข้าไปนมัสการได้ทุกโอกาส